เราจะนิยามคำว่า "จิตวิญญาณ" กันอย่างไรดี?

เมื่อวันจันทร์ที่ 5 มกราคม ที่ผ่าน ผมได้ไปบรรยายให้ดีเทลล์ยาของบริษัทยายักษ์ใหญ่ของโลกแห่งหนึ่ง เมื่อบรรยายจบ มีคนเข้ามาคุยด้วยหลายคน หนึ่งในนั้นถามผมว่า ความหมายของคำว่า "จิตวิญญาณ" คืออะไรกันแน่? (ช่วงการบรรยาย ผมพูดคำๆ นี้อยู่สามสี่ครั้ง) ผมถึงกับอึ้งไปนิดหนึ่ง เพราะปกติก็คิดว่าตนเองเข้าใจคำๆ นี้อยู่เป็นอันดี แต่พอจะต้องมาอธิบายอย่างสั้นๆ ในเวลาอันจำกัด ก็รู้สึกกระอักกระอ่วนใจ มิหนำซ้ำ ต้องมาอธิบายเรื่องนี้ให้กับคนที่เรียนมาทางสายวิทยาศาสตร์กระแสหลัก ซึ่งล้วนมีความเชี่ยวชาญในการใช้สมองซีกซ้ายกันเป็นสำคัญทั้งสิ้น อย่างไรก็ตาม ผมก็ได้อธิบายไปเท่าที่สถานการณ์ในขณะนั้นจะเอื้ออำนวย (คนอื่นๆ ที่รุมคุยอยู่ ก็เลยตั้งใจเงี่ยหูฟัง ยิ่งทำให้ผม ต้องเค้นสมองส่วนที่คาดว่าน่าจะฉลาดที่สุด หาคำตอบมาตอบให้ได้) ซึ่งก็ผ่านไปได้ด้วยดี พอตอบไปแล้ว ก็เห็นพยักหน้ากันหงึกๆ ไม่รู้ว่าเข้าใจดี หรือว่าหิวแล้วจะรีบไปกินข้าว (ฮา)

ผมก็เลยนึกครึ้มใจขึ้นมา อยากจะลองเอาคำถามนี้มาถามพวกเราในที่นี้ดูสักหน่อยว่า แต่ละท่านจะให้คำจำกัดความของคำว่า "จิตวิญญาณ" กันอย่างไร โดยมีกติกาว่า

- ขอให้คิดเอง ตอบเองจากความเข้าใจ กรุณาอย่าเปิดหนังสือตอบ แม้ข้อความในหนังสือนั้นมันจะโดนใจเราจนคิดว่าไม่ควรใช้คำเป็นอย่างอื่นก็ตาม
- อย่าอ่านคำตอบของคนอื่นก่อน เพื่อป้องกันการมีอิทธิพลทางความคิดซึ่งกันและกัน (ดังนั้น วิธีที่ดีที่สุด แต่ละท่านควรเขียนตอบในกระดาษก่อน แล้วเข้ามาพิมพ์ตามนั้นเลย หรือจะพิมพ์ในนี้เลยก็ได้ แต่ต้องไม่ดูคำตอบของใคร)
- คงไม่น่าจะมีคำตอบที่ถูก หรือผิด เป็นความคิดอิสระของแต่ละคน และจะมี 1 คน (จากการจับฉลากโดยผมเอง) ได้รับรางวัล! (ฮา)

ถ้านึกสนุกกันก็ลองตอบกันดูนะครับ ผมว่ามันก็เป็นวิธีตรวจสอบความรู้ ความเข้าใจ ในเรื่องนั้นๆ ได้ไม่เลวเลยทีเดียว มีคำกล่าว่า "ถ้าเราอยากเข้าใจจริงๆ ในเรื่องใด ก็จงสอนในเรื่องนั้นๆ" (เพราะบางทีตอนอ่าน หรือฟัง เราก็ว่าเราเข้าใจดีแล้ว แต่พอจะบอกจะสอน จึงพบว่าเราอาจจะยังติดขัดอยู่บางประเด็นเหมือนกัน)

ชื่อผู้ส่ง : วสันต์ พงศ์สุประดิษฐ์ ถามเมื่อ : 07/01/2009
 


ขอบพระคุณอาจารย์ครับ

จิตวิญญาณ สำหรับผมเอง จริงจริ๊งๆเลยนะครับคือ

"พลังธรรมชาติเดิมแท้ภายใน ที่เชื่อมโยงและสร้างสรรค์ชิวิตตัวตนภายนอก"

..ครับผม
ชื่อผู้ตอบ : โก้ ตอบเมื่อ : 07/01/2009
สภาวะจิตหรือสภาวะธรรมที่เป็นพลังงานบริสุทธิ์ที่รอให้เราไปสัมผัสเพื่อรับพลังงานความรัก ความละเอียดอ่อน ความคุ้นเคย ที่พร้อมดูแลเราอยู่เสมอ เป็นประสบการณ์เร้นลับ ซึ่งต้องมีประสบการณ์เชิงประจักษ์ด้วยตนเองเท่านั้นถึงจะรู้ใช้ภาษาพูดอธิบายไม่ได้
เหมือนที่มีคนถามพระพุทธเจ้าว่า นิพพานมีรสชาติอย่างไร พระพุทธเจ้าให้ไปชิมน้ำทะเลว่ามีรสชาติอย่างไร แล้วบอกว่าใครอยากรู้รสของนิพพานก็ต้องไปชิมด้วยตัวเอง แล้วจะรู้
ได้แค่นี้แหละครับ
ชื่อผู้ตอบ : นิก ตอบเมื่อ : 07/01/2009
เป็นคนยุ่งเกี่ยวกับการอบรมเรื่องจิต เลยคงคิดซับซ้อนเกินจะตอบได้ถูกใจคนออกข้อสอบ........รอฟังคำเฉลยดีกว่า
อิอิ
ชื่อผู้ตอบ : แฟนพันธุ์แท้ ตอบเมื่อ : 07/01/2009
อย่างไรก็ตามขอแชร์ ความรู้ที่จดจำ จากการสอนตอนปฏิบัติกรรมฐาน(สายคุณแม่สิริ) ซึ่งดูอิงทางโลกทางธรรมตรงกันดังนี้
พระพุทธเจ้าเคยให้คำอธิบายเกี่ยวกับจิตว่ามีลักษณะ 3อย่าง
1.ว่องไวมาก(เหมือนลิงอยู่นิ่งไม่ได้)
2.ไปไหนไปเดี่ยว
3.อยู่ในถ้ำ
ซึ่งต่อมานักวิทยาศาสตร์พยายามที่จะศึกษา ตำแหน่งของจิตว่าอยู่ตรงส่วนไหนของร่างกาย แล้วได้คำตอบที่ไปในทางที่พระพุทธองค์ได้ตรัสไว้คือ ตรงตำแหน่ง A-V nold (ตำแหน่งนี้เป็นจุดกำเนิดกระแสไฟฟ้าหัวใจ อยู่ระหว่างหัวใจห้องบน/ล่าง....แต่ด้านไหน....จำบ่ได้แล้ว)


ซึ่งถ้าเอาความรู้จาก เวย์น ไดเออร์ มาตอบ ก็คงต้องบอกว่า
คือพลังไร้รูปที่บอกว่า....ตัวเรายังมีชีวิตอยู่....
ชื่อผู้ตอบ : แฟนพันธุ์แท้ ตอบเมื่อ : 07/01/2009
ถ้าเอาความรู้เรื่องจิต แนวปฏิบัติเมตตาธรรมปัญญา
เค้าบอกเรื่องจิตว่าตัวเรามี 3จิต
จิตแรก จิตใน(จิตเดิม,จิตใต้สำนึก)
จิตที่2จิตสังขาร(จิตสำนึก)
จิตที่3จิตวิญญาณ.......คือดวงจิตอื่นๆที่....ติดตามตัวเรา(มีทั้งเจ้ากรรมนายเวร,เทพที่ปกปักรักษาตัวเรา)

จิตวิญญาณที่เราจะพูดบ่อยๆ......ไม่น่าจะใช่อันนี้ค่ะ
ชื่อผู้ตอบ : แฟนพันธุ์แท้ ตอบเมื่อ : 07/01/2009
เห็นด้วยกับท่านอาจารย์ครับ ว่ายากแก่การระบุถูกผิด คำนี้โดยรวมนั้นคงใช้ในแนวความหมายที่ใกล้เคียงกัน หากให้ตอบแบบสั้นสุดๆ แล้วค่อยอธิบายภายหลัง ก็ได้ว่า

จิตวิญญาณ คือ ลมหายใจของพระเจ้า ครับ

ขออธิบายความเข้าใจส่วนตัว ซึ่งสอดคล้องกับที่เวลา ผมใช้คำนี้ในที่ต่างๆ ได้ดังนี้

ผมโยงคำนี้กับพระเจ้าเพราะ คำว่า "จิตวิญญาณ" นี้ ผมเคยได้ยินการถกเถียงกันในประเด็นว่า เป็นคำที่ไม่มีในพุทธศาสนาของเรา (และเท่าที่จำได้ ความเห็นของผู้รู้หลายๆ ท่าน ก็บอกเช่นนั้น)

ถ้าเป็นพุทธศาสนา ตามที่เราคุ้นเคยก็จะมีแค่ "จิต" กับ "กาย"
ถ้าเป็นพุทธศาสนาแบบมหายาน ก็จะมีคำว่า "จิตเดิมแท้" ด้วย

ซึ่งหากจะให้ผมโยงคำว่า "จิตวิญญาณ" กับคำใดได้บ้างในพุทธศาสนา ผมคิดว่าน่าจะใกล้เคียงกับ คำว่า "จิตเดิมแท้" นี่แหละครับ ซึ่ง "จิตเดิมแท้" ในความหมายนี้ของผม คือ จิตอันบริสุทธิ์ ดั้งเดิม ก่อนถูกกิเลสเข้าครอบคลุมจนมืดมัว

ส่วนคำว่า "จิตวิญญาณ" ผมเข้าใจว่า น่าจะเกิดมาจากการพยายามแปลคำในภาษาอังกฤษ ให้เป็นไทย คือคำว่า "spirit" หรือ "spiritual" ที่ประกอบกันอยู่กับ "body" และ "mind"

ผมเองมักเรียก หรือ แปล คำว่า spirit เป็น "จิตวิญญาณ" ไม่เลือกใช้คำว่า จิต หรือ วิญญาณ เพื่อไม่ให้คนไขว้เขว ตีความว่าเป็นคำเดียวกับคำว่า จิต หรือ วิญญาณ ของศาสนาพุทธเรา เพราะผมคิดว่า มีโอกาสเข้าใจผิด แม้ว่ามันดูเหมือนจะใช่บางส่วน

ส่วนคำว่า body คือ ร่างกาย หรือกาย ตรงๆ
และคำว่า mind ผมคิดว่า มันคือ ใจ ซึ่งใจในความหมายนี้ของผมคือ ส่วนที่ทำหน้าที่คิดหรือปรุงแต่ง หรือเกิดผลทางอารมณ์

ผมมีภาพโยงของผมคล้ายๆ อย่างนี้ครับ

จิตเดิมแท้ (สภาวะจิตอันบริสุทธิ์) >> จิตวิญญาณ >> spirit
จิต (ปกติของเราๆ ท่านๆ ที่ยังอยู่ในวงจรปรุงแต่ง) >> ใจ >> mind
กาย >> ร่างกาย >> body

ผมแอบโยงเพิ่มเติมว่า คำว่า "จิตวิญญาณ" น่าจะสอดคล้องกับคำว่า "อาตมัน" ของพราหมณ์ หรือฮินดู เอาไว้ด้วยครับ

ทั้งหมดผมจับแพะชนแกะเอาเองครับ ไม่ได้อ้างอิงมาจากใคร จึงไม่ผิดกติกาของท่านอาจารย์ รวมทั้งไม่สามารถใช้อ้างอิงได้เช่นกันครับ
ชื่อผู้ตอบ : นันท์ วิทยดำรง ตอบเมื่อ : 07/01/2009
ยังไม่ได้เข้ามาทักทายต้อนรับการกลับมาที่ทำให้เวปบอร์ดที่นี่ครึ้นเครงขึ้นอีกครั้งของอาจารย์เลยค่ะ ขอถือโอกาสนี้สวัสดีอาจารย์พร้อมทั้งร่วมตอบคำถามนี้ด้วยคนนะคะ...

คำนิยามสั้นๆจากความเชื่อ(ซึ่งไม่ทราบว่าจะพิสูจน์ได้อย่างไรนะคะ)คิดว่าจิตวิญญาณของเราแต่ละคนเป็นพลังงานชนิดหนึ่งซึ่งเป็นตัวตนที่แท้จริงของเราและจะคงอยู่ในจักรวาลชั่วนิจนิรันดร์ไม่ดับสูญ พลังงานนี้จะถูกขับเคลื่อนไปด้วยรหัสกรรมหรือแรงจากการกระทำต่างๆของเราที่ผ่านมา ให้เราได้เกิดใหม่มาอาศัยบ้านชั่วคราวที่มีชีวิตจิตใจความรู้สึก เพื่อเป็นช่องทางในการรับผลจากบุญ/กรรมเก่าและให้พลังงานนี้ได้แสดงออกในการสร้างบุญ/กรรมใหม่ของเรา... เป็นเช่นนี้ไปเรื่อยๆไม่จบสิ้นตราบเท่าที่เรายังไม่ถึงซึ่งนิพพาน

คำจำกัดความนี้เป็นความเชื่อที่อิงจากหลักพุทธศาสนาเป็นส่วนใหญ่ผสมกับหลักของดีพัค โชปราที่อ่านจากหนังสือ 7 กฏฯ แต่ไม่ได้ลอกมาเป็นเรื่องเป็นราวนะคะ ผิดถูกหรือแตกต่างอย่างไร จะรอดูจากคำจำกัดความของอาจารย์ค่ะ

ชื่อผู้ตอบ : นพรัตน์ ตอบเมื่อ : 08/01/2009
จิตวิญญานคือ "บ้าน" สุดท้ายที่เรามี บ้านหลังนี้ไม่ปรากฏบนแผนที่หรือพื้นแผ่นดินใด บ้านที่ว่าไม่มีอาณาเขตเล็กหรือว่าใหญ่ หากเป็นบ้านที่ใครๆจะพบได้ ยามหัวใจลอยตัวอยู่เหนือกาลเวลา

จิตวิญญานนั้นแท้จริงไม่ใช่เวทหรือว่ามนต์ ไม่ใช่เรื่องคนคิด หรือพลังขลังแห่งวิทย์ แต่แท้จริงมันคือแหล่งพลังของจิต ที่ได้จากชีวิตของวิญญูชนทั้งมวล

จิตวิญญานเป็นเรื่องของความสอดคล้อง
แต่ไม่ใช่เรื่องร่ำร้อง เรียกหา หรือไขว่คว้า
จิตวิญญานเป็นเรื่องของผู้กล้า
กล้าเผชิญชีวิต ด้วยความคิด ฝัน และลงเล่นกระทำตามทางไป

สอดคล้อง สอดคล้อง เกี่ยวร้อยไว้
เรื่องราวของจิตวิญญานมีแค่นั้น
สอดคล้อง สอดคล้อง ทำนองไป
เป้าหมายหมายของจิตวิญญานมีแค่นั้น

สุดท้าย..
จิตวิญญานรู้สึกได้เมื่อรวบรวมตน และดำเนินไป
จิตวิญญานรู้สึกได้เมื่อหยุดนิ่ง แต่เคลื่อนไหว
จิตวิญญานไม่ใช่จิตใจ จิตวิญญานไม่ใช่วงแหวนใหญ่

จิตวิญญานนั้นคล้าย ดาวสว่างสุกใส ประกายไกล
แต่เป็นดาวซ่อนเร้นที่เราจะเห็นได้ ด้วยการมองดาวข้างๆอีกดวง

ตอบได้ออกมาแบบนี้ครับอาจารย์ ไหลไปเรื่อย หวังว่าจะพอไหวนะครับ ตอนนี้ถึงเวลาอ่านของท่านอื่นแล้วครับ หวัดดีครับ
ชื่อผู้ตอบ : karn ตอบเมื่อ : 08/01/2009
อาจมีผู้ต้องการแสดงความเห็นในเรื่องนี้เพิ่มเติม แต่ต้องมาติดกรอบกติกาที่ผมวางไว้ จึงขอสรุปผลในเบื้องต้นเพียงเท่านี้ก็แล้วกันนะครับ และหลังจากนี้ จะมีใครแตกหน่อต่อยอดอย่างไร ก็ตามแต่อัธยาศัยนะครับ

สรุปว่า มีผู้แสดงความเห็น 5 ท่าน ผมทำพิธีจับสลากแล้ว ปรากฎว่า คุณนันท์เป็นผู้ที่จะได้รับรางวัลครับ!...จับสลากจริงๆ นะ สาบานได้ ไม่ใช่จะมาเอาอกเอาใจเจ้าของพื้นที่ รู้นะ คิดอะไรกันอยู่! (ฮา)

อย่างที่ได้เกริ่นไว้ ว่าคงไม่มีคำตอบที่ถูกหรือผิด และคงไม่สามารถหาคำนิยามได้ง่ายนักสำหรับคำว่า "จิตวิญญาณ" มันมีหลายเหลี่ยม หลายมุม หลายบริบท ที่จะสามารถอธิบายคำๆ นี้ นี่ยังไม่ได้พูดถึงคำในภาษาอังกฤษนะครับ เพราะ "Spiritual" กับ "Soul" นั้น ก็เล่นเอาผมเวียนหัวไปหลายตลบ

แล้วผมตอบผู้ฟังที่ถามเรื่องนี้ไปว่าอย่างไร ด้วยกาละเทศะ และกลุ่มคนอันมีลักษณะเฉพาะ ณ ตรงนั้น ผมจึงต้องยึดเอากรอบความคิดที่ได้จากการอ่านหนังสือเล่มล่าสุดของ Mihaly Csikszentmihalyi (ชื่อเรียกยาก เขียนยากเหลือเกิน) คือ "Good Business : Leadership , flow and the making of meaning" หรือในชื่อภาคภาษาไทยว่า "ธุรกิจที่ดีงาม : การสร้างภาวะผู้นำ งานที่ให้ความหมาย และมีความสุข" ซึ่งเขาได้ตั้งประเด็นไว้ตอนหนึ่งว่า "จิตวิญญาณคืออะไร" และได้อธิบายไว้อย่างสั้นๆ แต่ก็นับได้ถึง 4 หน้ากระดาษ (ทีแรก ผมก็กะว่าจะคัดลอกมาให้อ่านกัน แต่ดูแล้ว คงจะพิมพ์กันเหนื่อย ก็ขออนุญาตเอาไว้โอกาสหลังก็แล้วกันนะครับ หรือถ้าจะไปซื้อเล่มนี้มาอ่านเลย ก็ยิ่งดีครับ เป็นหนังสือใหม่ของสำนักพิมพ์สวนเงินมีมา) โดยผมได้ตอบผู้ฟังไปอย่างสั้นๆ และง่ายๆ ว่า..

"จิตวิญญาณ คือ พลังงานของคนเรา ที่ต้องการสร้างสิ่งสูงสุดสำหรับตัวเอง เป็นพลังงานที่เชื่อมโยงกับผู้คนทั้งหมด และสิ่งที่ชี้ขาดว่าคนๆ นั้น มีจิตวิญญาณ หรือไม่มีจิตวิญญาณ ก็คือ คนๆ นั้น ใช้พลังงานไปเพื่อเอื้อประโยชน์กับผู้อื่น,สิ่งอื่น ในจักรวาลนี้ด้วยหรือไม่"

ก็ตอบไปประมาณนี้แหละครับ ออกจะเชยกว่าทุกคนในที่นี้เลยด้วยซ้ำ ขอบคุณนะครับที่ร่วมกันแสดงความคิดเห็น และขอชื่นชมที่ตั้งใจตอบกันมาดีเหลือเกิน ไม่ได้คิดว่าเป็นเรื่องทายกันเล่นๆ เลย

ถ้าหาหนังสืออื่นที่เหมาะสมไม่ได้ ก็อาจจะส่งหนังสือเล่มนี้ไปให้คุณนันท์ ผู้โชคดีจากการจับสลากนะครับ

ชื่อผู้ตอบ : วสันต์ พงศ์สุประดิษฐ์ ตอบเมื่อ : 08/01/2009
โอ ต้องขอโทษครับคุณ Karn ข้อความสวนกันกลางอากาศ เลยทำให้คุณพลาดจากการจับสลากไป แต่คำนิยามของคุณก็งดงามไม่น้อยเลย

ชื่อผู้ตอบ : วสันต์ พงศ์สุประดิษฐ์ ตอบเมื่อ : 08/01/2009
เรียนอ.วสันต์ครับ
ผมได้รับหนังสือเรียบร้อยแล้วครับ ผมขอกราบขอบพระคุณ อ.วสันต์ ที่ได้กรุณามอบหนังสือที่มีเนื้อหาทรงคุณค่าและตรงใจมากๆครับ ผมและผมจะเก็บรักษาอย่างดี และจะตั้งใจพัฒนาตนเองตามเนื้อหาให้ดียิ่งๆขึ้นครับ

และผมขอขอบพระคุณอาจารย์อีกครั้งครับ...ที่ท่านได้เปิดโอกาสให้ได้แสดงความคิดสำหรับคำนิยามนี้ ทำให้เกิดคำตอบที่ยิ่งใหญ่ของทุกๆท่านที่นี่ ที่ผมพลอยได้รับความรู้และสำผัส "จิตวิญญาน" จากผู้รู้แจ้งที่เข้าถึงสุดยอดของคำนิยาม อ่านแล้วขนลุกเลยครับ ขอบพระคุณทุกท่านครับ
ชื่อผู้ตอบ : โก้ ตอบเมื่อ : 08/01/2009
กราบขอบพระคุณท่านอาจารย์ครับ ที่เลือกจับชื่อผม ไม่ต้องปิดบังก็ได้ครับ ไหนๆ ทุกคนก็คิดอย่างนั้น แม้แต่ตัวผมเอง (ฮา)
เรื่องรางวัลค้างไว้ก่อนก็ได้ครับ เผื่อส่งมาพร้อมคำถามงวดต่อไปครับ
ชื่อผู้ตอบ : นันท์ วิทยดำรง ตอบเมื่อ : 09/01/2009
ยินดีด้วยค่ะคุณนันทที่ได้รางวัลจากการจับสลาก(หรือเลือก??)ของอาจารย์ในครั้งนี้ มีหนังสือดีๆเพื่อรอคิวอันยาวเหยียดในการอ่านเพิ่มอีกหนึ่งเล่ม

คำถามและกติกาในการตอบของอาจารย์ทำให้ต้องทบทวนถึงสิ่งที่คิดว่าเข้าใจแล้วพยายามนำมาปะติดปะต่อให้ชัดเจนมากขึ้นเพื่อเขียนออกมาเป็นคำนิยามจากความเข้าใจเฉพาะตัวจริงๆ...เป็นแบบฝึกหัดที่ไม่ง่ายเลยนะคะ แต่สนุกและได้ประโยชน์มากค่ะ รวมทั้งคำตอบของทุกท่านด้วยค่ะ
ชื่อผู้ตอบ : นพรัตน์ ตอบเมื่อ : 09/01/2009
คุณนันท์พูดอย่างนี้เหมือนว่าอ.วสันต์ไม่ซื่อสัตย์นะครับเนี่ย แต่ถ้าอ.วสันต์ไม่ซื่อสัตย์แต่มีเจตนาดีที่จะให้คำตอบหรือข้อมูลทางจิตวิญญาณกับคุณนันท์เพิ่มเติมเพราะรู้ว่าคุณนันท์เป็นสื่อชั้นยอดที่จะนำความรู้ที่ได้นี้ไปสนับสนุนช่วยเหลือมวลมนุษย์ให้พัฒนาศักยภาพทางจิตวิญญาณ ก็ถือว่าเป็นความไม่ซื่อสัตย์ที่เป็นบวก หรือภาษาโบราณเขาเรียกว่าโกหกขาวน่ะครับ ซึ่งทุกท่านชื่นชมอยู่แล้วครับ
ชื่อผู้ตอบ : นิก ตอบเมื่อ : 09/01/2009
"จิตวิญญาณ"
ความจริงแล้วเป้นธรรมชาติอย่างยิ่ง
เป็นวิถีปกติของชีวิตมนุย์
เป็นวัฒธรรมที่หยั่งลึกในวิถี
เช่น..จิตวิญญาณล้านนา
ที่เป็นรูปธรรมชัดเจนก็คือ การพูดกำเมือง เป็นต้น
และที่สำคัญที่สุด จิตวิญญาณ
จะต้องเคารพความเป็นทั้งปัจเจก และองคืรวม
และ
ชื่อผู้ตอบ : ลุงปิง ตอบเมื่อ : 13/01/2009
สั้น กระชับ ดีจริงๆ ครับ คุณ "ลุงปิง" โดยเฉพาะข้อความตอนท้ายที่ว่า..."และที่สำคัญที่สุด จิตวิญญาณ จะต้องเคารพความเป็นปัจเจก และองค์รวม"..ก็แทบจะครอบคลุมความหมายสูงสุดของจิตวิญญาณได้เลยนะครับ (ในความเห็นส่วนตัวของผม)

ชื่อผู้ตอบ : วสันต์ พงศ์สุประดิษฐ์ ตอบเมื่อ : 13/01/2009
จิตวิญาณ เป็นตัวตนที่แท้จริงของคนๆนั้น แม้ว่าคนๆนั้นจะแสดงออกมาหรือไม่หรือแม้แต่คนๆนั้นจะรู้ตัวหรือไม่ก็ตาม

ออกจะดูแปลกๆ ก็อาจารย์บอกให้พิมพ์เลยนี่ครับ
ชื่อผู้ตอบ : กอล์ฟ ตอบเมื่อ : 13/01/2009
จิตวิญญาณคือเพื่อนสนิท เพื่อนซี้ เพื่อนแท้ของเรา ที่เข้าใจและรู้จักตัวตนที่แท้ของเรามากกว่าที่เราจะรู้จักและเข้าใจตัวเองซะอีก รึเปล่าคะ
ชื่อผู้ตอบ : dadeeda ตอบเมื่อ : 18/01/2009
ว่างเปล่า......( คิดอยู่นานแต่นึกไม่ออก จริง ๆ ครับ )
ชื่อผู้ตอบ : นีโอ ตอบเมื่อ : 19/01/2009
ไม่ว่าคุณนีโอ จะตอบว่า "จิตวิญญาณ คือความว่างเปล่า" หรือเพราะคิดอยู่นาน แต่นึกไม่ออก อย่างที่ว่า เลยพิมพ์คำว่า "ว่างเปล่า" อันหมายถึงไม่รู้จะนิยามอย่างไรดี แต่ถ้าคิดกันให้ดีๆ มันก็เป็นนิยามที่อธิบายได้ตรงจุดอยู่เหมือนกันนะ

คำนิยามที่คุณกอล์ฟ และคุณ dadeeda ว่ามา ผมว่าก็ใช่อีก เห็นหรือยังครับละว่า ถ้าถูกถามอย่างกะทันหัน มันตอบยากจริงๆ เลย

ชื่อผู้ตอบ : วสันต์ พงศ์สุประดิษฐ์ ตอบเมื่อ : 19/01/2009
ท่านอาจารย์ครับ ผมได้รับรางวัลหนังสือ "Good Business" เรียบร้อยแล้วครับ กราบขอบพระคุณครับ พิจารณาแล้วเป็นหนังสือที่น่าอ่านมากๆ คงได้ตามอ่านความหมาย "จิตวิญญาณ" ที่ยาว 4 หน้าที่ท่านอาจารย์บอกไว้ด้วย เข้าใจว่าเนื้อหาน่าจะเข้ากันได้ดีกับ "มณฑลแห่งพลัง" ที่ท่านอาจารย์ส่งให้ผมก่อนหน้านี้ครับ

เปิดดูเห็นพิมพ์ตั้งแต่เดือนตุลาคม 2551 ผมเลยสงสัยว่าไปอยู่ตรงไหนของร้านขายหนังสือ ผมถึงไม่ได้ซื้อมาอ่าน

กราบขอบพระคุณอีกครั้งครับผม
ชื่อผู้ตอบ : นันท์ วิทยดำรง ตอบเมื่อ : 19/01/2009
ครับอาจารย์
เพราะ จากโจทย์ที่ได้ตั้งไว้ว่า ไม่ให้ใช้ ความทรงจำเก่าที่เคยได้เห็น หรือได้อ่านมาแล้วตอบนั้น ค่อนข้างบีบมากครับ
เพราะโดยปกติ จิตเรานั้นมักจะอัตโนมัติ กับการตอบสนองอย่างฉับพลันกับสถานะการณ์ที่เข้ามากระทบค่อนข้างมาก ทำให้ได้เตือนสติตัวเองอยู่เหมือนกันว่าถ้าเป็นตัวตนเราเองจริง ๆ นั้นมันเป็นการนิยามค่อนข้าง ยาก......เพราะผมรู้สึกว่ากว่าจะหาคำมานิยามหรือเปรียบเปรยให้ตรง กระชับ มันรู้สึกว่าต้องบรรยายยาว ๆ กว่าจะครอบคลุมกับความรู้สึกที่อยู่ลึก ๆ ...จริงๆ ผมอ่านตั้งแต่วันแรกที่อาจารย์ถามแล้วครับแต่มันเขียนหรือนึกอยู่นานว่าความรู้สึกจะตอบอย่างไรดี
ชื่อผู้ตอบ : นีโอ ( วิชยะ คุ้มสุด ) ตอบเมื่อ : 19/01/2009
อาจเป็นเพราะ "ชื่อหนังสือ" ก็ได้นะครับคุณนันท์ เพราะพอตั้งชื่อว่า "ธุรกิจที่ดีงาม" คนที่สนใจด้านจิตวิญญาณ ก็เลยรู้สึกว่ามันอาจอยู่นอกเหนือปริมณฑลแห่งความสนใจจของตัวเองไป มีหนังสือที่ดูแค่ชื่อ ก็อาจรู้สึกว่าไม่น่าสนใจ เช่น "การสร้างธุรกิจด้วยพลังวิสัยทัศน์" (โดยมาร์ค อัลเลน) "ปลดปล่อยวิญญาณธุรกิจ สู่การเป็นยอดองค์กร" (โดยริชาร์ด บาร์เร็ต) "นักบริหารสร้างสรรค์" (โดยโรเจอร์ อีแวนส์ และปีเตอร์ รัสเซลล์) ฯลฯ แต่ถ้าได้อ่านดู จะรู้ได้ว่าเป็นเรื่องราวที่เชื่อมโยงกับจิตวิญญาณโดยตรงเลยทีเดียว ไม่ใช่เรื่องธุรกิจ หรือการบริหาร การจัดการ ในแนว MBA แต่อย่างใดเลย

คุณนีโอ ครับ ผมส่งหนังสือ "มณฑลแห่งพลัง" ไปให้คุณด้วยเช่นกัน คนอื่นเขาได้รับกันหมดแล้ว ไม่ทราบว่าคุณได้รับแล้วหรือไม่ (เพราะส่งไปในคราวเดียวกัน)

ชื่อผู้ตอบ : วสันต์ พงศ์สุประดิษฐ์ ตอบเมื่อ : 19/01/2009
เหรอครับ......... ยังไม่เห็นได้รับเลยครับอาจารย์
ชื่อผู้ตอบ : นีโอ ( วิชยะ คุ้มสุด ) ตอบเมื่อ : 19/01/2009
ที่อยู่ดังกล่าวเคยมีอาถรรพ์ค่ะ.......ขอยืนยัน..อิอิ
ชื่อผู้ตอบ : แฟนพันธุ์แท้ ตอบเมื่อ : 19/01/2009
สงสัยจักรวาลจะมีบัญชาให้คุณนีโอ ได้รับหนังสือ The Path to Love จากคุณนันท์ แทนเล่มของผมแหงเลย (ฮา)

ชื่อผู้ตอบ : วสันต์ พงศ์สุประดิษฐ์ ตอบเมื่อ : 19/01/2009
สงสัยจะจริงอย่างที่ท่านอาจารย์ว่าครับ ชื่อหนังสือแต่ละเล่มที่บอกมานั้น ผมไม่เคยผ่านตาเลย อาจจะถูกจัดวางอยู่แถวๆ ชั้นหนังสือ how to ด้านธุรกิจ ซึ่งผมแทบจะไม่ค่อยได้เดินไปดู ด้วยเข้าใจว่าเป็นลัทธิ MBA ไปเสียทั้งหมด

ว่าแต่ถ้าผมส่ง The Path to Love ไป จะถึงคุณนีโอไหมนี่
ชื่อผู้ตอบ : นันท์ วิทยดำรง ตอบเมื่อ : 20/01/2009
ถึงชัวร์ ครับ ทดลองแล้วยืนยัน ฟันธง !
ชื่อผู้ตอบ : นีโอ ( วิชยะ คุ้มสุด ) ตอบเมื่อ : 20/01/2009
ความเข้าใจผมนะครับ คิดว่า ในคนเรานั้นซึงประกอบด้วยธาตุหลายๆอย่างรวมกันเป็นสิ่งมีชีวิตที่อยู่รวมกันอย่างมีกฎเกณฑ์ ซึ่งถ้าแยกองค์ประกอบหลักก็ได้ 2 ส่วน คือ ร่างกาย กับ วิญาณ ดังนั้นคำว่า จิตวิญาณ ก็คือสิ่งที่อยู่ข้างใน ที่คนคนนั้นแสดงออกมา เพื่อเป็นประโยชน์กับเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน ถึงจะเรียกว่าจิตวิญาณ แต่ถ้าแสดงออกมาแล้วไม่เป็นประโยชน์ต่อตนเองและผู้อื่นและว่า สัญชาติญาณ(การเอาตัวรอดซึ่งลักษณะนี้จะไม่นึกถึงคนอื่น) ตอบตามความเข้าใจนะครับๆ อิอิ
ชื่อผู้ตอบ : จ๋า-สุราษ ตอบเมื่อ : 25/10/2010
สวัสดีครับคุณ จ๋า-สุราษ
ชื่อผู้ตอบ : นีโอ ตอบเมื่อ : 02/02/2011


คำตอบ  
ชื่อผู้ตอบ  
E-mail  
Security Code